بوم مدل کسب و کار چیست؟
بوم مدل کسب و کار: قدرتمندترین ابزار برای کارآفرینان
در دنیای استارتاپها و طرحهای کسب و کار، داشتن درک روشن و ساختاری از مدل کسب و کار شما برای موفقیت بسیار حیاتی است. در حالی که طرح کسب و کار سنتی جامع است، اما ایجاد و بهروزرسانی آن زمانبر و پرهزینه میشود. “بوم مدل کسب و کار” یا همان Business Model Canvas، یک ابزار مختصر و قدرتمند است. که فرآیند توسعه، تحلیل و ارتباط دادن مدل کسب و کار شما را سادهتر میکند.
این ابزار که در کتاب “خلق مدل کسب و کار” توسط الکساندر اوستروالدر و ایو پینیور ایجاد شده است، محبوبیتی بین کارآفرینان، نوآوران و حرفهایهای باسابقه کسب کرده است.
بوم مدل کسب و کار چیست؟
در جوانب اساسی خود، بوم مدل کسب و کار یک چارچوب تصویری یک برگهای است که تمام اجزای کلیدی یک کسب و کار را شامل میشود؛ از ارزشها، زیرساختها، مشتریان تا مالیات. این چارچوب دیدگاه جامعی از نحوهی ایجاد، ارائه و بهدستآوردن ارزش در شرکت را ارائه میدهد. بوم مدل کسب و کار از نه بلوک ساختهای اصلی تشکیل شده است؛ هرکدام از این بلوکها نمایندهی یک جنبه حیاتی از کسب و کار هستند:
شناسایی گروههای مشتری: شناسایی گروههای مختلف افراد یا سازمانهایی که کسب و کار شما هدفمندی خود را به آنها اختصاص میدهد. درک مشتریان هدف، اساسی برای سازگارسازی محصولات یا خدمات شما با نیازهای آنهاست.
ارزشهای پیشنهادی: توصیف ارزش منحصربهفردی که محصولات یا خدمات شما به مشتریانتان ارائه میدهند. این بخش بر روی آن چه که کسب و کار شما را از رقبا متمایز میکند و دلیلی که مشتریان شما شما را بر جای دیگران ترجیح میدهند، تمرکز دارد.
کانالها: مسیرهای توزیع و ارتباطاتی را مشخص میکند که ارزشهای پیشنهادی شما را به مشتریان انتقال میدهند. این شامل هر دو کانال فیزیکی و دیجیتال میشود.
روابط با مشتری: نوع ارتباط کسب و کار شما با انواع مختلف گروههای مشتری را بررسی میکند. این شامل انواع مختلف ارتباطات از کمک شخصی تا خودکارسازی خدمات است.
جریانهای درآمدی: جزئیات چگونگی تولید درآمد از ارزشهای پیشنهادی شما را شرح میدهد. این میتواند شامل فروش مستقیم، مدلهای اشتراکی، هزینههای اجاره یا سایر منابع درآمدی باشد.
منابع اصلی: داراییها، تکنولوژی و منابع اساسی که برای ارائه ارزشهای پیشنهادی و بهرهوری به کار برده میشود، شناسایی میشوند.
فعالیتهای اصلی: اقدامات و فرآیندهای مهمی را که کسب و کار شما باید انجام دهد تا ارزشهای پیشنهادی خود را با موفقیت ارائه دهد، شرح میدهد.
همکاریهای اصلی: سازمانها یا تامینکنندگان خارجیای که با آنها همکاری میکنید تا مدل کسب و کار شما را تقویت کنید و ارزش متقابل ایجاد کنید، توصیف میشوند.
ساختار هزینهها: هزینهها و مخارج اصلی مرتبط با عملکرد مدل کسب و کار شما را برش میزند.
چرا بوم مدل کسب و کار ارزشمند است؟
بوم مدل کسب و کار بر مقایسه با طرحهای کسب و کار سنتی چندین مزیت دارد:
سادگی: برخلاف طرحهای کسب و کار طولانی، این بوم کلیه اطلاعات حیاتی را در یک برگه ترکیب میکند و به راحتی فهمیده میشود و با سایر افراد به اشتراک گذاشته میشود.
شفافیت بصری: طبیعت بصری بوم اجازه میدهد نگاه کلی به مدل کسب و کار داشته باشید و برای بحثها بهتر فهمیده میشود.
انعطافپذیری و تکرار: استارتاپها معمولاً به نیاز به تغییر یا تکرار مدل کسب و کار خود دارند. بوم مدل کسب و کار اجازه میدهد تغییرات سریع و آزمایشی را بدون نیاز به انجام طرح کسب و کار کلی انجام دهید.
همکاری: بوم مدل کسب و کار همکاری بین اعضای تیم را تشویق میکند و به نظرات مختلف اجازه میدهد که با هم ترکیب شده و یک تصویر یکپارچه را شکل دهند.
تمرکز بر ارزش: با تمرکز بر ارزش پیشنهادی و گروههای مشتری، بوم مدل کسب و کار باعث میشود کارآفرینان تمرکز خود را بر روی ایجاد ارزش برای مشتریانشان حفظ کنند.
رویکرد جامع: همه اجزاء در بوم به یکدیگر مرتبط هستند، این باعث میشود که کارآفرینان تجزیه و تحلیل کنند که هر عنصر چگونه بر سایر موارد تأثیر میگذارد؛ به نحوی که این رویکرد جامع مدل کسب و کار را تقویت میکند.
نحوه استفاده از بوم مدل کسب و کار
استفاده از بوم مدل کسب و کار فرآیندی پویا است که شامل تحقیقات، گردآوری اطلاعات و تصحیح میشود. راهنمای مرحله به مرحله به شرح زیر است:
تحقیق و گردآوری اطلاعات: تحقیقات بازاریابی انجام دهید تا مشتریان هدف، روند صنعت و رقبا را درک کنید. اطلاعات مناسب را جمعآوری کنید تا فرضیاتتان را تأیید کنید.
شناسایی اجزای کلیدی: از بخشهای بوم یکی یکی شروع کنید و با گروههای مشتری و ارزشهای پیشنهادی شروع کنید، زیرا اینها هسته کسب و کار شما هستند.
تبیین فرضیات صریح: بوم ابزاری است که به شما کمک میکند فرضیات خود را آزمایش کنید و آماده باشید که آنها را تأیید یا رد کنید. فرضیات معمولاً ادعاها یا حدسهایی هستند که شما درباره کسب و کارتان دارید، مثلاً چگونه مشتریان به محصولات یا خدمات شما واکنش نشان میدهند یا چگونه درآمدی تولید میکنید..
گردهمایی و تکرار: با تیم خود همکاری کنید تا ایدهها و جایگزینیهای مختلف برای هر بلوک تولید کنید. نسبت به تغییرات و تکرارهای جدید آماده شوید، چون در طول زمان به اطلاعات جدید دست پیدا خواهید کرد.
بصریسازی اتصالات: بررسی کنید چگونه هر عنصر از بوم با دیگران ارتباط دارد. اطمینان حاصل کنید که بلوکهای مختلف بهطور منطقی به یکدیگر مرتبط شدهاند و به همکاری برای ایجاد یک مدل کسب و کار قابل اجرا کمک میکنند.
آزمایش و تأیید: بومتان را به مشتریان هدف، کارشناسان صنعتی و مربیها ببرید تا بازخوردها را جمعآوری و فرضیاتتان را تأیید کنید. این بازخورد را برای بهروزرسانی بوم و تصمیمگیریهای آگاهانهتر استفاده کنید.
بهروزرسانی بهصورت منظم: مدل کسب و کار مانند ساختمانی ثابت نیست. بوم خود را هر زمان که کسب و کار شما رشد میکند، شرایط بازار تغییر میکند یا فرصتهای جدید پیش میآید بهروزرسانی کنید.
نتیجهگیری
بوم مدل کسب و کار ابزاری چند منظوره و قدرتمند است. که به کارآفرینان و رهبران کسب و کار اجازه میدهد تا بهصورت مؤثر نقاط ضعف و قوت مدل کسب و کار خود را تصویرسازی، تحلیل و بهروزرسانی کنند. با ارائه نمای کلی مختصر از تمام جزئیات کلیدی، آنها متمرکز بر ایجاد ارزش برای مشتریان خود و حفظ یک کسب و کار پایدار و سودآور میشوند. از این ابزار بهرهبرداری کنید، تکرار کنید و هدایت شوید تا به سوی ساختن یک کسب و کار موفق و مقاوم پیش بروید.
دیدگاهتان را بنویسید